Υπόμνημα προς την Υπουργό Παιδείας του Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων

Ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων

Προς ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου, παραθέτουμε το υπόμνημα που ήδη έχει κατατεθεί στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων όσον αφορά στο θέμα που έχει προκύψει με τους απόφοιτους του ΠΑΜΑΚ.

Παλαιότερο υπόμνημα είχε ήδη κατατεθεί από τον Μαίο. Το ενδιαφέρον είναι οτι καθυστερεί χαρακτηριστικά εκ μέρους του Υπουργείου η συνάντηση μαζί μας, αλλά πιέζουμε προς πάσα κατεύθυνση.

Θέμα: Υπόμνημα προς την Υπουργό Παιδείας κα Κεράμεως Νίκη

Αξιότιμη Υπουργέ,

Σύμφωνα με την παράγραφο 2γ του άρθρου 39 του Ν. 3794/2009 (ΦΕΚ 156/Α/4-9-09), οι απόφοιτοι του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ) μπορούν να εντάσσονται και στον κλάδο Κοινωνικών Επιστημών ΠΕ78 (πρώην ΠΕ10).

Μέχρι πρόσφατα αυτό δεν δημιουργούσε πρόβλημα στις αιτήσεις αναπληρωτών, με δεδομένο ότι η προϋπηρεσία δεν μεταφέρονταν από κλάδο σε κλάδο κι έτσι ένας απόφοιτος του εν λόγω τμήματος που εργαζόταν ως δάσκαλος ειδικής αγωγής (ΠΕ71) δεν μπορούσε να κάνει χρήση της προϋπηρεσίας του και στον πίνακα ΠΕ78.

Πλέον όμως, εφόσον ο νόμος 4589/2019 επιτρέπει την μεταφορά προϋπηρεσίας από κλάδο σε κλάδο, ολόκληρος ο υφιστάμενος κλάδος των ΠΕ78 οδηγείται σε εξοστρακισμό από οποιαδήποτε δομή εκπαίδευσης – γενική ή ειδική – δεδομένου του πλήθους των αποφοίτων ΠΕ71 του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής και των μορίων προϋπηρεσίας που διαθέτουν.

Οι τελευταίοι, μάλιστα, αν το επιθυμούν, κάνοντας χρήση ασαφειών του ίδιου νόμου δύνανται εκτός από την Β’θμια Ειδική Αγωγή να προσληφθούν και στη Γενική Βθμια Εκπαίδευση διδάσκοντας Κοινωνιολογία Γ’ Λυκείου – πανελληνίως εξεταζόμενο μάθημα.

Το παράλογο βέβαια είναι ότι ως δάσκαλοι ειδικής, οι ίδιοι απόφοιτοι δεν δύνανται να διδάξουν σε δομές Αθμιας Γενικής Εκπαίδευσης. Ειδικότερα ως προς την ένταξη των αποφοίτων του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στον κλάδο ΠΕ78, θα θέλαμε να σας γνωστοποιήσουμε αναλυτικότερα τα εξής:

Οδηγοί Σπουδών

1.Οι οδηγοί σπουδών του εν λόγω τμήματος του ΠΑΜΑΚ από το 2010 έως σήμερα είναι αποκαλυπτικοί για την σχετικότητα του χορηγούμενου τίτλου του τμήματος με τις κοινωνικές επιστήμες εν γένει:

Συνολικά για όλο το διάστημα από την ένταξη του τμήματος στον κλάδο ΠΕ78, το μόνο σταθερό και άμεσα σχετικό με κοινωνικές επιστήμες μάθημα είναι η Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, μάθημα Α’ ή Β’ Εξαμήνου Σπουδών, το οποίο παρέχεται πριν ο φοιτητής επιλέξει κατεύθυνση σπουδών στο εν λόγω τμήμα.

Άλλα μαθήματα εν μέρει σχετικά όπως είναι «η Εκπαιδευτική και Κοινωνική Συμπερίληψη ατόμων με ειδικές Ανάγκες και Αναπηρίες» ή «Εφαρμογή της Στατιστικής σε Κοινωνικές Επιστήμες» είτε δεν διδάσκονται όλα τα έτη ή αλλάζουν ονομασία κι εν συνεχεία εξοβελίζονται, όπως φαίνεται στους σχετικούς επισυναπτόμενους οδηγούς σπουδών).

Δεν είναι δυνατό 2 διαφορετικές κατευθύνσεις του ίδιου τμήματος με εντελώς διαφορετικά προγράμματα σπουδών η κάθε μία να εντάσσονται σε κλάδο με τον οποίο – βάσει των προγραμμάτων σπουδών αυτών – δεν έχουν καμία σχέση.

Σε κάθε περίπτωση προκύπτει το ερώτημα: με ένα μάθημα κοινωνιολογίας γίνεσαι κοινωνικός επιστήμονας; Την ένταξη σε συγκεκριμένη ειδικότητα καθορίζει το πρόγραμμα σπουδών και σε καμιά περίπτωση ο τίτλος.

Θεωρούμε λοιπόν πως κακώς εντάχθηκε το εν λόγω τμήμα στον τότε κλάδο ΠΕ10 (νυν ΠΕ78), χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση (απαραίτητη νομικά), του τότε Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (σήμερα ΙΕΠ).

Μάλιστα, στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου «Ρύθμιση θεμάτων του Πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις», δεν αναφέρεται πουθενά στο επίμαχο άρθρο 39 η σχετική αιτιολόγηση για την ένταξη του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής στον τότε κλάδο ΠΕ10 (νυν ΠΕ78).

Είναι πιθανό η ένταξη του τμήματος (χωρίς αναγραφή κατεύθυνσης) να έγινε εκτός τυπικής διαδικασίας, λίγο πριν την τελική έκδοση του νόμο Ν.3794/2009 σε ΦΕΚ.

Αντίστοιχη Περίπτωση άλλου τμήματος

2.Θα πρέπει δε, να επισημανθεί συμπληρωματικά ότι: το τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, αποτελεί μια αντίστοιχη περίπτωση τμήματος, με διαφορετικές κατευθύνσεις, από τις οποίες μόνο η κατεύθυνση «Κοινωνική Ανθρωπολογία» εντάσσεται στον κλάδο ΠΕ78 και μάλιστα με τον ίδιο νόμο με τον οποίο εντάχθηκε το τμήμα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (βλ. παρ 2γ του άρθρου 39 του Ν. 3794/2009 – ΦΕΚ 156/Α/4-9-09).

Γιατί λοιπόν στον νόμο αυτόν γίνεται σαφής διάκριση ως προς το ποιά από τις κατευθύνσεις του τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας εντάσσεται στο ΠΕ78, ενώ στην περίπτωση του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής δεν έγινε κάτι αντίστοιχο;

Επίσης, στο τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, κάθε κατεύθυνση είναι διακριτή και οδηγεί σε απονομή τίτλου που εντάσσει τον απόφοιτο σε συγκεκριμένο κλάδο με βάση τα σχετικά προγράμματα σπουδών κάθε κατεύθυνσης.

Για παράδειγμα, ο απόφοιτος με κατεύθυνση «Ιστορία» εντάσσεται στον κλάδο ΠΕ02, ο απόφοιτος του τομέα «Αρχαιολογία» εντάσσεται στο ΠΕ02 και ο απόφοιτος της κατεύθυνσης «Κοινωνική Ανθρωπολογία» εντάσσεται στον κλάδο ΠΕ78.

Δεν έχουμε δηλαδή μια apriori απονομή τίτλου ΠΕ78 για όλες τις κατευθύνσεις όπως στην περίπτωση του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Παιδαγωγική Επάρκεια των αποφοίτων ΠΑΜΑΚ

3.H παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια που έχει δοθεί στο τμήμα βασίζεται σε απόφαση συγκλήτου, κι έγινε με γνώμονα τις επερχόμενες ανακοινωμένες 4500 προσλήψεις στην ειδική αγωγή (βλ. πρακτικά Συγκλήτου Πανεπιστημίου).

Πρόκειται για αυτο-προσδιορισμό παιδαγωγικής επάρκειας – το ίδιο το Πανεπιστήμιο την δίνει στους φοιτητές του. Αυτό επιτρέπεται μεν από το άρθρο 111 του νόμου 4547/2018 (τα ίδια τα Πανεπιστήμια να δίνουν παιδαγωγική επάρκεια) και δύναται να έχει αναδρομική ισχύ.

Προκύπτει όμως το εξής παράδοξο: το τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής είναι το μοναδικό τμήμα που εντάσσει απόφοιτό του στον κλάδο ΠΕ78 έχοντας παιδαγωγική επάρκεια από κτήσης πτυχίου, όταν την ίδια στιγμή όλοι οι υπόλοιποι που εντάσσονται στον ΠΕ78 απαιτείται να έχουν πτυχίο ΑΣΠΑΙΤΕ ή πτυχίο που αντικαθιστά αυτό της ΑΣΠΑΙΤΕ.

Πρόκειται δηλαδή για ένα τμήμα, του οποίου η μία κατεύθυνση («Εκπαίδευση Μαθητών με Ειδικές Ανάγκες»), προσδίδει στον απόφοιτό του πάμπολλα πλεονεκτήματα: όχι μόνο παιδαγωγική επάρκεια αλλά και πτυχίο το οποίο προσμετράται και ως μεταπτυχιακό (βλ. Ν.4589/2019, Αρ.58, παρ1, περ.ββ).

Αυτά τα μοριοδοτούμενα κριτήρια θα έχουν ισχύ και θα «μεταφέρονται» και στους πίνακες Β’Θμιας; Από τα παραπάνω, προκύπτει ξεκάθαρα η ιδιαιτερότητα του ζητήματος και η ανάγκη παροχής διευκρινήσεων ως προς το συγκεκριμένο τμήμα.

Τέλος να σημειωθεί ότι στο νόμο υπ’ αριθ. 4386/2016 (ΦΕΚ83/2016, άρθρο 62) συμπεριλήφθηκε στα τμήματα που διαθέτουν Παιδαγωγική και Διδακτική Επάρκεια μόνο το Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και όχι το τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής (Κατεύθυνση εκπαίδευσης ατόμων με ειδικές ανάγκες) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Τίτλος σπουδών (πτυχίο) που προσμετράται ως Μεταπτυχιακό

4.Σύμφωνα με την παράγραφο 1 περ. ββ) του νόμου 4589/2019, ο τίτλος των αποφοίτων τμημάτων που εντάσσονται στο ΠΕ71 μοριοδοτείται με 20 μονάδες, ενώ σε περίπτωση κατοχής μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών οι υποψήφιοι αυτοί λαμβάνουν 28 μονάδες συνολικά.

Δηλαδή το βασικό πτυχίο των αποφοίτων του ΠΑΜΑΚ μοριοδοτείται ως μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών στους πίνακες Α’θμιας. Στην ίδια περίπτωση του νόμου, αν πρόκειται για κλάδους δευτεροβάθμιας (άρα και στην περίπτωση του ΠΕ78), η διαδικασία μοριοδότησης προκύπτει εντελώς διαφορετικά, καθώς εδώ ο πρώτος μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών είναι κριτήριο ένταξης στον κύριο αξιολογικό πίνακα «Β», και το βασικό πτυχίο δεν μπορεί να μοριοδοτηθεί ως «προσόν εξειδίκευσης» με 20 μόρια όπως στην περίπτωση των ΠΕ71.

Έτσι, για παράδειγμα, αν ένας υποψήφιος ΠΕ71 έχει εκτός από το βασικό του πτυχίο κι έναν μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, θα λάβει σύνολο 28 μόρια, ενώ για να λάβει ένας υποψήφιος ΠΕ78 τα ίδια μόρια (28), θα πρέπει να έχει 2 μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών πέρα από το βασικό του πτυχίο.

Με άλλα λόγια, ο ΠΕ71 παίρνει 20 μόρια μόνο από το πτυχίο και τα μεταφέρει στον κλάδο ΠΕ78, ενώ ο ήδη ενταγμένος στο ΠΕ78 χρειάζεται μεταπτυχιακό για τα ίδια μόρια. Προκύπτει λοιπόν ένα σημαντικό νομικό θέμα: η διαφορά μοριοδότησης εντός του ίδιου κλάδου, ανάλογα με το τμήμα φοίτησης του κάθε υποψηφίου.

5.Σύμφωνα με τον Ν/4589/2019 (Αρ.58, παρ.1, περ.δδ) και την εγκύκλιο 3ΕΑ/2019 (βλ. Κεφάλαιο Γ’ Κριτήρια Κατάταξης), η κατοχή δεύτερο τίτλου σπουδών βαθμολογείται με επτά (7) μονάδες.

Τίθεται εδώ το ερώτημα: ο απόφοιτος του τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής, που με έναν τίτλο σπουδών εντάσσεται ταυτόχρονα σε δύο κλάδους, άραγε περιλαμβάνεται σε αυτήν την κατηγορία αποφοίτων που θεωρούνται ως έχοντες δύο πτυχία;

Εντασσόμενος δηλαδή στον πίνακα κατάταξης των ΠΕ78 θα λάβει τα 7 μόρια ως κάτοχος και δεύτερου πτυχίου; Ενώ φαινομενικά η απάντηση θα έπρεπε να είναι αρνητική, σύμφωνα με το ΑΣΕΠ αλλά και το Υπουργείο (δια στόματος διευθυντή ειδικής αγωγής) η απάντηση είναι «πιθανόν ναι» και επαφίεται ανά περίσταση στην ερμηνεία του ΑΣΕΠ.

6.Σας υπενθυμίζουμε ότι οι απόφοιτοι με κατεύθυνση «Εκπαίδευση μαθητών με Ειδικές Ανάγκες» ήδη εντάσσονται στον κλάδο ΠΕ71 κι εργάζονται με τεράστια ποσοστά απορρόφησης. Ωστόσο , δεν έχουν εργαστεί ποτέ ως τώρα ως ΠΕ78 (αφού δεν επιτρεπόταν η μεταφορά προϋπηρεσίας από κλάδο σε κλάδο πριν τον Ν.4589/2019).

Κι ερχόμαστε ευλόγως να ρωτήσουμε με ποια ακαδημαϊκά προσόντα μπορούν να ανταπεξέλθουν οι απόφοιτοι του ΠΑΜΑΚ; Ενώ τους αφαιρείται κάθε δικαίωμα για διδασκαλία στα δημοτικά σχολεία γενικής αγωγής, τη στιγμή που στο πρόγραμμα σπουδών τους έχουν πολύ μεγαλύτερο αριθμό συναφών μαθημάτων, τους δίνεται απλόχερα και εν μία νυκτί το δικαίωμα να εισάγονται αθρόα στα Γενικά Λύκεια και ΕΠΑΛ της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, να διδάσκουν μάλιστα και το πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα της Κοινωνιολογίας, χωρίς να έχουν οι ίδιοι διδαχθεί κατ’ ουσίαν κανένα συναφές μάθημα;

Ως αποτέλεσμα οι απόφοιτοι Τμημάτων Κοινωνιολογίας βρίσκονται σε μειονεκτική θέση για τη διεκδίκηση θέσεων σε οποιαδήποτε δομή εκπαίδευσης γενική ή ειδική ,και πλήττονται βασικά τους επαγγελματικά δικαιώματα.

Αιτούμαστε άμεση συνάντηση μαζί σας για την επίλυση του πολύ σοβαρού αυτού θέματος!

Με εκτίμηση,

Το Δ.Σ. του ΣΕΚ